بیان مسئله:نقش عوامل فرهنگی-اجتماعی در شکلگیری اثر معماری و چگونگی تأثیرگذاری بافت غیرمادی در انتقال معنای آثار معماری،درکنار عوامل متعدد منتهی به ایجاد سرپناه، مطرح است. یکی از پدیدههای معماری که میتواند انعکاسی از گفتمانهای اجتماعی در خوانش معنا باشد، «ساختمانهای بلند مسکونی» است. در این میان، عرصة ارتباط معماری و سینما به عنوان محملی برای بررسی و متقاعدسازی مخاطب بارها مورد انتفاع هردو حوزه بوده است.
هدف: این پژوهش، به دنبال بررسی چگونگی امکان بهرهمندی از روشهای تحلیل گفتمان و نشانهشناسی آثار معماری و جستجوی رویهای برای دریافت معانی است که مؤید تأثیر بافت فرهنگی–اجتماعی جامعة مخاطب اثر معماری باشد. با این هدف پس از بررسی آرشیو سینمای ایران، تحلیلهایی با هدف تطبیق و شناسایی همآمیختگی فضای گفتمانی آثار سینمایی با آثار معماری ارائه شده است.
روش تحقیق:این پژوهش با استفاده از اسناد کتابخانهای و سینمای ایران به روش تفسیری و واکاوی نشانهشناسی گفتمانی، با معرفی فیلمهای سینمایی به عنوان یک منبع نشانهشناختی، به کندوکاو گفتمانهای قالب مطرح در نمونه فیلمهایی پرداخته که به شکلی با موضوع ساختمانهای بلند مسکونی، تولید شدهاند. سپس از طریق مطالعة بینامتنی، بخشی از معنای معماری را به صورت باز و سیال دریافت کرده است. یافتههای این پژوهش، به صورت توصیفی-تحلیلی ارائه شده است.
نتیجهگیری:نشانهشناسی گفتمانی میتواند راهبردی منطقی برای خوانش معنای معماری باشد. نتایج این پژوهش نشان میدهد که ساختمانهای بلند مسکونی از یک طرف، در چالش با انسجام اجتماعی، حریم خصوصی و ابعاد همسایگی و از طرف دیگر زمینهساز مادیگرایی، فردگرایی و تظاهر هستند. این موارد بیشتر در طبقة متوسط جامعه انعکاس یافته و همگام با صیرورت نقش اجتماعی زنان و الگوی جدید خانواده است. خوانش این معانی و قرینهسازی، همزمان با ضرورت ایجاد ساختمانهای بلند مسکونی، میتواند به تحول در طراحی این نمونه معماری منتهی شود.
پربازدیدترین ها
مقالات برچسب 'نشانهشناسی_گفتمانی'
فیلم گوزنها، ساختۀ مسعود کیمیایی در سال ۱۳۵۳، یکی از پرحاشیهترین فیلمهای ایران در حساسترین روزهای این سرزمین در قرن اخیر بوده است. اکران این فیلم، حواشی بسیاری داشته که مهمترین آن، آتشسوزی سینما رکس آبادان در حین اکران فیلم بوده است. به همین سبب غالباً از سوی منتقدان سینمایی و غیرسینمایی و همچنین عامۀ مردم، بحثهای بسیاری حول آن صورت گرفته است. از این رو، برای شناختن گفتمانهای بازنمایی شده در این فیلم، ارتباط میان این گفتمانها با یکدیگر و نسبت آنها با فضای اجتماعی - سیاسی آن روزهای ایران به سراغ تحلیل این فیلم رفتهایم. برای رسیدن به پاسخ، از مدل نشانهشناسی گفتمانی بهره جستیم که مبتنی بر آرای لاکلا و موف است. بر پایۀ این روش، چهار خرده گفتمان سنت، انقلابیگری، سرمایهداری و حکومتی را در فیلم شناسایی کردیم. در این میان گفتمان انقلابی، بهعنوان گفتمان برتر فیلم به مدد گفتمان سنت آمده و در برابر دو گفتمان دیگر میایستد. این تصویر با جبههبندیهای روزهای انقلاب ۵۷ سنخیت دارد.