پربازدیدترین ها

مقاله علمی

مقاله: شناسایی و مقایسه مسایل اجتماعی ایران از منظر فیلم‌های مستند (در دو دهه قبل و بعد از انقلاب اسلامی 1380-1340) (سینمای اجتماعی)

منبع: مطالعات بین رشته ای در رسانه و فرهنگ/دوره ۹/ شماره ۱/ شهریور ۱۴۰۱
دریافت مقاله  تعداد بازدید :  ۵۱

چکیده

در این پژوهش تلاش شده است، مسائل اجتماعی نهفته در فیلم ­های مستند دو دهه­ ی قبل و بعد از انقلاب اسلامی ایران (1357)، مورد شناسایی قرار گیرد. هدف، پاسخ به این پرسش است که با توجه به نسبی بودن مسائل اجتماعی نسبت به زمان و تـغییرات در نوع نگاه و ارزش ­های مطلوب، در اثر دگرگونی­ های بزرگ اجتماعی، چه تغییری در دید نسبت به مسائل اجتماعی رخ داده است؟ روش­ شناسی پژوهش مبتنی بر پارادایم روش تحقیق کیفی بوده و از تکنیک­ های تحلیل محتوا، با رویکردی نشانه ­شناسانه بهره گرفته شده است. در این پژوهش بیست و هفت فیلم، مورد بررسی قرار گرفت که سیزده فیلم مربوط به قبل و چهارده فیلم دیگر مربوط به بعد از انقلاب اسلامی ایران می­باشد. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که در فیلم­ های مستند دوره بیست ساله قبل از انقلاب اسلامی ایران، به مسائلی از قبیل نابرابری، معضلات شهری (فقر، بیکاری، بی­سوادی، انبوهی جمعیت، ترافیک، آلودگی محیط زیست، حاشیه ­نشینی، کمبود مسکن و بهداشت) و سنت­ گرایی، پرداخته شده است. در دوره بیست ساله بعد از انقلاب اسلامی، مسائلی همچون معضلات شهری (فقر، بیکاری، بی­ سوادی، انبوهی جمعیت، ترافیک، آلودگی محیط زیست، حاشیه­ نشینی، کمبود مسکن و بهداشت)، نابرابری آثار اجتماعی انقلاب(تشتت آراء و ایدئولوژی­گرایی)، آثار جنگ، رابطه­ ی انسان و طبیعت (سختی های مبارزه با طبیعت)، سنت گرایی و نیز بیماری مشاهده می شود. علی رغم مشاهده مشابهت مسائل مطروحه به لحاظ گونه ­شناسی، در دو دوره مورد بررسی، که اغلب مربوط به معضلات جوامع در حال توسعه می باشد، تفاوت های عمده ای از نظر نوع نگاه، ریشه ­یابی، طرز تلقی، برخوردها و شیوه ارائه راهکار، در فیلم های مستند مورد بررسی، به چشم می­خورد.

کلید واژه ها: #مسئله_اجتماعی #فیلم_مستند #دگرگونی_اجتماعی