سینمای ملی، متمایز از سینمای «جریان اصلی» یا مترادف با «سینمای هنری» نیست. فیلم‌‌های توده‌‌پسند نیز بیانگر منش‌‌های ملی‌‌ و حاکی از رابطۀ درهم‌‌تنیدۀ نظام ژانری‌ و سینمای ملی‌‌اند. درعین‌‌حال، ژانرها و سینمای ملی با چالش‌‌های متعددی از حیث تعاریف، مرزبندی‌‌ها و کارکردهای گوناگون مواجه‌اند. ژانرها به‌‌ مثابة پاره‌‌گفتارهای سینمای ملی، روندمحور و همواره در معرض تحول و بازنگری‌‌اند. هدف این مقاله، بررسی تبادلات، هم‌پوشانی‌‌ها، ظرفیت‌‌ها و چالش‌‌های نظریه‌‌های ژانر و سینمای ملی، مواجهه با پویش‌‌های درونی و بیرونی امر ملی و نقش تأثیرگذار دولت‌‌هاست. در این مقاله برای بررسی ظرفیت‌‌ها و چالش‌‌های سینمای ملی ­ـ­­­ ژانری از روش تحلیل منطقی و استدلال قیاسی بهره گرفته شده و از طریق مطالعات اسنادی و کتابخانه‌ای، داده ­های مورد نیاز گردآوری شده­اند. یافته­ها نشان می­دهند که الگوی سینمای ملی­ ـ­ژانری می­تواند از ظرفیت ­ها و امکانات ژانر و امر ملی بهره بگیرد. این الگوی کارآمد می­تواند بازتاب تفاوت‌‌های فرهنگی و اجتماعی و واقعیت‌‌های چندگانۀ اجتماع در برهه‌‌های گوناگون باشد. لایه ­های معنایی و نحوی پاره‌‌گفتارهای امر ملی حاوی سنت‌‌ها، ارزش‌‌های اجتماعی و فرهنگی و واقعیت‌‌های چندگانة ملی­ اند. الگوی سینمای ملی ­ـ ­ژانری می­تواند با اتخاذ راه کاری انعطاف ­پذیر برای تعریف و بازتعریف مرزهای درونی و بیرونی­­ اش، استمرار یابد.