پست مدرنیسم به مثابه‏ یک گفتمان، در جهان فیلم نفوذ کرده است و «سینمای پست مدرن» را خلق نموده است. گفتمان سینمای پست مدرن شامل ابعادی چون وانموده و تزلزل واقعیت، مرکززدایی از سوژه، مرگ مؤلف، پاک‏شدگی مرزهای زمانی، ترکیب تکنیک‏ها و ژانرها و کثرت‏گرایی است که در تقابل با سایر گفتمان‏ها قرار می‏گیرد. هدف مقاله‏ حاضر معرفی این گفتمانِ سینمایی، تفسیر و نشان دادن عناصر آن در یکی از فیلم‏های سینمای ایران است. برای نیل به این هدف، گفتمان سینمای پست مدرن بر اساس نظریه‏ گفتمان لاکلا و موف تعریف می‏شود و سه بعد وانموده، مرکززدایی از سوژه و مرگ مؤلف به عنوان چارچوب مفهومی انتخاب می‏شوند. چارچوب روشی نیز ملهم از نظریه‏ روایت پست مدرن متشکل از فابیولا، سیوژت، شخصیت و راوی است که در پیوند با چارچوب مفهومی به تحلیل فیلم «صندلی خالی» ساخته‏ سامان استرکی می‏پردازد. نتایج نشان می‏دهد که «صندلی خالی» با روایت اپیزودیک، تو در تو و مارپیچ خود جهان وانموده‏ای را خلق می‏کند که در آن مرز واقعیت و توهم فرو می‏ریزد و سوژه‏هایِ سرگردانی خلق می‏کند که ناتوان از تغییر این جهان‏اند و در نهایت در یک بن‏بست هستی شناختی از جهان وانموده کنار می‏روند. راوی‏های چندگانه و خصلت خود ارجاعی فیلم در نهایت پاسخی به پرسش‏هایی که مطرح می‏کند ندارد چرا که مرگ مؤلف خصلت این فیلم است. علاوه بر این، گفتمان سینمای پست مدرن در مقابل گفتمان‏های سیاسی و فرهنگیِ هژمونیک ایران، پس رانده شده و در حاشیه قرار دارد.

ژان بودریار، فیلسوف جامعه‌شناس و پست‌مدرن نظریه‌های درخوری در باب تصویر ارائه داد. در تمام نظریه‌های اجتماعی وی، دغدغۀ پایان‌ناپذیر او نسبت به تخریب امر واقعی و جایگزین شدن آن با وانموده مشهود است. در این میان او هنر را توطئه و وسیله‌ای برای محقق کردن وانموده تلقی می‌کند. به ­ویژه سینما به ­عنوان یک مرجع شبیه‌سازِ واقعیت، مورد انتقاد بودریار قرار گرفته است. یکی از راهکارهای اساسی ایجاد شبیه‌سازی از منظر بودیار، بهره‌گیری از جلوه‌های ویژۀ ‌کامپیوتری است؛ بنابراین از یک‌طرف انتقاد بودریار از سینما و از طرف دیگر علاقه‌مندی وی و تأکید او بر توانمندی‌های آن مشهود است که خود موجب بروز دوگانگی‌هایی در نظریه‌های بودریار و سردرگمی مخاطب او می‌شود. این پژوهش تلاشی است در جهت مرتفع کردن دوگانگی‌های موجود و شناخت رویکرد حقیقی پسِ پشتِ این به‌ظاهر تناقضات در ساحت واقعیت مجازی و جلوه‌های ویژه در سینما. در این راستا، این پژوهش از طریق تحقیقات کتابخانه‌ای و تجزیه و تحلیل داده‌ها و موشکافیِ بیانیه‌های بودریار به روش توصیفی-تحلیلی، به ­دنبال راهکارهایی برای جلوگیری از تخریب و جایگزینیِ «امر واقعی» در سینما و تعیین رابطۀ بین سینما و جلوه‌های ویژه می‌گردد؛ در نتیجه می‌توان شاهد بود که طرد جلوه‌های ویژه از نظر بودریار، به هدف به‌کارگیری آن بستگی دارد؛ نه به نفس آن. به ­عبارتی، به­ کارگیری جلوه‌های ویژه در راستای بازسازیِ واقعیت مطرود است و در راستای خیال می‌تواند مقبول باشد.